ارز دیجیتال چیست؟ بیت کوین چیست؟ برای خرید ارز دیجیتال باید از کجا شروع کنم؟ سرمایه مورد نیاز برای خرید ارز دیجیتال چقدر است؟ اینها سوالاتی است که اخیرا در ذهن اکثر مردم هست. طبیعی است چون ارز دیجیتال یک پدیده نسبتا جدید است. ارز جدید جذابی که میتواند آینده مالی شما را تغییر دهد. احتمالا شما که در حال خواندن این مقاله هستید مشتاقید در مورد این پدیده جذاب جدید بیشتر بدانید. خیالتان راحت، در جای درستی قرار دارید. در این مقاله از مسترنکست، به زبان ساده هر چیزی در مورد ارز دیجیتال لازم است را توضیح دادیم. فقط کافی است با دقت تا انتهای این مقاله را بخوانید.
توجه: زمان تقریبی خواندن این مقاله 10 دقیقه است. پس 10 دقیقه وقت بگذارید و زندگی آینده تان را متحول کنید.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) به زبان ساده شکل جدیدی از پول است، پولی که دیجیتالی شده است یعنی ماهیت فیزیکی ندارد که مثل پول نقد و طلا قابل رویت باشد. کریپتوکارنسی به فارسی یعنی ارز رمزنگاری شده که به اون ارز دیجیتال، رمز ارز، پول الکترونیک یا ارز مجازی هم میگویند.
همانطور که از اسم این پول یعنی ارز رمزنگاری شده مشخص است پایه ارز دیجیتال، علم رمزنگاری است که تضمین میکنه تقلب در آن تقریباً غیرممکن باشد. از طرفی اکثر ارزهای دیجیتال، در تعداد زیادی کامپیوتر در سراسر دنیا به شکل غیرمتمرکز توزیع و بر اساس فناوری بلاک چین (در ادامه توضیح میدیم) کار میکند. ویژگی غیرمتمرکز بودن این ارز باعث میشود تا به هیچ دولت و بانکی متصل نباشد. بنابراین در سیستم غیرمتمرکز، مردم بطور مستقیم بدون دخالت بانک یا نهادی میتوانند باهم مبادلات مالی داشته باشند.
بلاک چین چیست؟
اگر برایتان سوال پیش آمده بلاک چین چیست؟ در ادامه با آوردن چند مثال سعی میکنیم به شکل ساده اون رو توضیح دادیم.
فرض کنید سعید میخواهد برای زهرا 100 دلار پول واریز کند.
در سیستم مالی قدیمی که هنوزم ما داریم ازش استفاده میکنیم اطلاعات حساب سعید میره بانک (سرور یا دفتر کل). بررسی میشه که آیا سعید 100 دلار در حسابش داره. اگه داشت برای زهرا 100 دلار واریز میشه. و اطلاعات جدید در سرور بانک یا دفتر کل ذخیره میشه. در این سیستم همه اطلاعات در سرور یا دفتر کل مرکزی به شکل متمرکز قرار داره.
اما در بلاکچین، آخرین نسخه از دفتر کل به در اختیار تمام افراد سیستم (غیرمتمرکز) است. یعنی در این مثال همه بررسی میکنند که سعید 100 دلار/بیت کوین در حسابش داره یا نه. همه وقتی تایید دادن، 100 دلار/بیت کوین از حساب سعید کسر و به حساب زهرا اضافه میشه. و بعد این تراکنش در دفتر کل همه اضافه میشه. تمام این کارها توسط سخت افزار کامپیوتری انجام میشه.
بیت کوین چیست؟
احتمالا بیشترین واژه ای که در مورد ارزهای دیجیتال شندید، واژه بیت کوین (Bitcoin) هست. بعضی ها مفهوم کل ارز دیجیتال (کریپتوکارنسی) را با بیت کوین اشتباه میگیرند. اما در حقیقت بیت کوین یکی از صدها ارز دیجیتال است. البته در حال حاضر با ارزش ترین ارز دیجیتال نیر بیت کوین است. همچنین بیت کوین اولین ارز دیجیتالی نیز هست.
چرا باید ارز دیجیتال بخریم؟
افزایش چشمیگر قیمت بیت کوین در سال های اخیر باعث شد نگاه ها به سمت ارز دیجیتال بچرخد. بطوری که در حال حاضر خیلی از افراد که قبلا روی ملک، زمین، طلا، ارز، بورس و … سرمایه گذاری می گردند الان ترجیح میدهند روی ارز دیجیتال سرمایه گذاری کنند. چرا؟ چون سودش چند برابر است. اما این تمام ماجرا نیست.
همانطور که ماشین حساب جایگزین چرتکه شد، تقریبا واضح هست که ارزهای دیجیتال جایگزین در آینده جایگزین پول های حال حاضر خواهند شد. پس اگر حالا نجنبیم در آینده پول بیشتری برای خرید آنها پرداخت خواهیم کرد.
علاوه بر اینها یک نکته بسیار مهم و طلایی برای ما ایرانی ها وجود دارد. این نکته طلایی چیست؟ قیمت یا ارزش ارزهای دیجیتال بر اساس دلار هست. از طرفی در ایران نرخ بالای تورم باعث می شود ارزش ریال خودمان کم شود یا اصطلاحا دلار گران شود. پس با خرید ارز دیجیتال وقتی قیمت دلار نیز افزایش یابد، پول شما به ریال هم بیشتر می شود. مثل آن میماند که شما پولتان را به دلار تبدیل کنید.
مثال: برای اینکه بهتر برایتان جا بیوفتد به مثال زیر توجه کنید
اگر قیمت دلار 30 هزار تومان باشد و قیمت بیت کوین 50هزار دلار، با این قیمت شما با 1.5 میلیارد میتوانید یک بیت کوین بخرید.
فرض کنید قیمت دلار چند وقت دیگر بشود 100 هزار تومان و بیت کوین هم هیچ رشدی نکرد و همان 50هزار دلار بماند. دارایی شما به تومان چقدر است؟ بله 5 میلیارد تومان.
حالا فرض کنید بیت کوین نیز همزمان رشد کند و بشود 80 هزار دلار. آن موقع دارایی شما به تومان چقدر است؟ بله 8 میلیارد تومان.
چطور بود؟ حدستان درست است، برای ما ایرانی ها خرید ارزهای دیجیتال یک سرمایه گذاری دو سر برد است. اما در خرید ارز دیجیتال به دو نکته مهم باید دقت کنید:
- هر ارز دیجیتالی را نباید بخرید.
- همیشه زمان خرید نیست.
نکات مهم در خرید ارز دیجیتال
در انتهای قسمت قبل به طور خلاصه به دو نکته مهم در مورد خرید ارز دیجیتال اشاره کردیم. در این قسمت در مورد آنها بیشتر توضیح میدهیم. این نکات بسیار مهم هستند پس حتما با دقت مطالعه کنید.
چرا نباید هر ارز دیجیتالی را بخریم؟ در حال حاضر صدها ارز دیجیتال وجود دارد. خیلی از اینها تازه به وجود آمدند. و بسیاری نیز پشتبانه خاصی ندارند. یعنی احتمالا با خرید آنها پول شما راکت و یا حتی از بین برود.
پس اگه در ابتدای راه هستید بهتر است ارزهای را تهیه کنید که شناخته شده تر هستند. مثل بیت کوین (bitcoin)، اتریوم (ethereum)، تتر (tether)، بایننس کوین (binance-coin)، دوج کوین (dogecoin)، سولانا (solana) و …
البته طبیعی است گاهی بعضی از ارزهای دیجیتال که ممکن است حتی شناخته هم شده نباشند و در بیشتر مواقع قیمت خیلی کمی دارند، ترند شوند یعنی بین مردم معروف و محبوب میشوند و یک دفعه رشد انفجاری داشته باشند. اگر ادم ریسک پذیری هستید میتونید این ارزها هم بخرید. اما حتما به نکته بعدی نیز توجه داشته باشند.
همیشه زمان خرید نیست. مثل هر مورد دیگر سرمایه گذاری یعنی طلا، ملک، ماشین، بورس، سکه و… که ممکن است قیمتش بالا پایین شود هر ارز دیجیتال نیز ممکن است قیمتش بالا و پایین شود. این بالا پایین شدن در ارز دیجیتال بیشتر از همه شبیه بورس است. یعنی روند قیمت آن را مثل یک نمودار سینوسی (موج دار) میتوانید در نظر بگیرید. گاهی سیر صعودی و گاهی نزولی.
طبیعی زمانی که در سقف قیمت خود قرار دارد و شما آن را بخرید، زمانی که پایین بیاید ضرر میکنید. و برعکس زمانی که در کف قیمت وجود دارد و شما آن را بخرید، زمانی که بالا بیاید سود میکنید. البته تشخیص کف قیمت و سقف قیمت به همین راحتی هم نیست. نیاز به تحلیل دارد. اما بطور کلی از روند بازار میتوانید تا حدودی آن را حدس بزنید.
برای خرید ارز دیجیتال باید از کجا شروع کنم؟
اگر برای خرید ارز دیجیتال مشتاق شده باشید، احتمالا اولین سوالی که در ذهنتان می آید این است که برای خرید از کجا باید شروع کنم؟ شاید فکر کنید که برای خرید باید کار پیچیده ای انجام دهید و یا حتما باید یک متخصص باشید. نیازی نیست متخصص باشید. در اینجا ما بصورت خلاصه کارهایی که باید انجام دهید را توضیح میدهیم. در ابتدا باید مراحل زیر را طی کنید:
- نصب کیف پول ارز دیجیتال
- پیداکردن صرافی معتبر برای خرید
- انجام احراز هویت با مدارک شناسایی
- خرید ارز دیجیتال و دریافت در کیف پول
اولین مرحله، نصب کیف پول دیجیتال است. کیف پول رو میتوانید شبیه حساب بانکی در نظر بگیرید. جایی برای نگهداری، دریافت یا ارسال ارزهای دیجیتال شما. کیف پول شما یک رشته متنی منحصر به فرد مثل شماره حساب دارد که به آن آدرس کیف پول می گویند. از آدرس کیف پول برای خرید و فروش ارز خود باید استفاده کنید.
کیف پول انواع مختلف دارد و با اسم های مختلف عرضه شده اند. کیف پول در واقع یک نرم افزار است که روی گوشی یا کامپیوتر نصب می شود (البته کیف پول سخت افزاری هم داریم). در این نرم افزار یک بار باید ثبت نام کنید. به همین راحتی! برای شروع میتوانید از نرم‌افزار تراست والت (Trust Wallet) استفاده کنید.
البته امنیت کیف پول بسیار مهم است. رمز کیف پولتان را حتما در جای مطمئن یادداشت کنید و همیشه یک نسخه پشتیبان از کیف پولتان داشته باشید. باید دقت کنید چون در دنیای ارزهای دیجیتال مسئولیت همه چیز دیگر با خودتان هست. برای امنیت بیشتر میتوانید از کیف پول سخت افزاری استفاده کنید. لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) دو مورد از بهترین کیف پول‌های سخت‌افزاری بازار هستند.
مرحله دوم پیدا کردن صرافی معتبر برای خرید و فروش ارز دیجیتال است. صرافی ها در واقع سایت هایی هستند که میتوانید در آن ارزهای دیجیتال را خرید فروش کنید.
شاید برایتان سوال پیش بیاید که چون در ایران هستیم چطور میتوانیم با ریال ارز دیجیتال بخریم؟ صرافی های ایرانی، این کار را میتوانند برایتان انجام دهند یعنی شما به ریال برایشان پول واریز میکنید و آدرس کیف پولتان را میدهید. صرافی کیف پول شما را به مقدار مورد نظر از ارز خریداری شده شارژ میکند. البته درصدی هم به عنوان کمسیون کسر میکند.
برای پیدا کردن صرافی معتبر فارسی کافی است کلمه «خرید ارز دیجیتال» را در گوگل جستجو کنید تا با تعداد زیادی وب‌سایت صرافی ایرانی مواجه شوید. معمولاً وب‌سایت‌های صفحه اول گوگل معتبر هستند. میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید و در آن ثبت نام کنید.
بعد آن برای تکمیل ثبت نام و احراز هویت باید تصویر مدارک شناسایی خود را برایشان ارسال کنید. در هر سایت صرافی این محله بطور کامل توضیح داده شده که چه مدرکی نیاز است (در اکثر مواقع عکس کارت ملی، عابر بانک و یک نوشته که نشان دهند قبول مقررات آن سایت است). احراز هویت به این خاطر انجام میشود که صرافی مطمئن شود شما همان شخصی هستید که ارز دیجیتال را خریداری کرده‌اید. این کار برای جلوگیری از کلاهبرداری احتمالی انجام میشود.
همه اینکارها فقط یکبار برای مرتبه اول انجام میدهید. بعد از کافی است برای خرید یا فروش ارز دیجیتال وارد صرافی شوید. مقدار ارز مورد نظرتان را انتخاب کنید. آدرس کیف پول خودتان را وارد کنید. مبلغ را به ریال خودمان واریز کنید. و در نهایت ارز مورد خودتان را خریداری کنید. اکنون ارز مورد نظر در کیف پول شماست.
سرمایه مورد نیاز برای خرید ارز دیجیتال چقدر است؟
شاید فکر کنید برای خرید یک ارز دیجیتال حتما باید یک واحد کامل از آن را بخرید. یعنی مثلا برای خرید بیت کوین باید معادل 50هزار دلار پول واریز کنید. در حالی که اصلا اینطور نیست. در واقع شما میتوانید حتی بخش کوچکی از هر ارز دیجیتال را بخرید.
برای شروع خرید ارز دیجیتال میتوانید حتی از 500 هزار تومان و یا کمتر شروع کنید. اگر ارزی که قصد خرید آن را دارید از مبلغ شما بیشتر بود بخشی از آن به شما تخصیص داده می شود. پس با هر مبلغی میتوانید شروع به خرید ارز دیجیتال کنید.
میزان سرمایه گذاری و خرید ارز دیجیتال کاملا به خودتان بستگی دارد. از 500 هزار تومان تا چندین میلیارد. میتوانید همانند بورس پله ای خرید کنید. یا مقداری یکجا خرید کنید و بگذارید مدتی بماند.
سخن پایانی
امیدواریم این راهنمای شروع سریع ارز دیجیتال توانسته باشد به شما برای شروع کمک کند. کافی است یکبار انجام دهید تا بسیاری از موارد دستتان بیاید. برای خرید عجله نکنید. ابتدا کمکی در مورد ارزی که مد نظرتان هست تحقیق کنید. هر سوالی هم برای در مورد ارزهای دیجیتال داشتین میتوانید در پایین همین مطلب برایمان کامنت بگذارید تا راهنمایی تان کنیم.
